 |
| Σοφία Ματθαιάκη |
Η πέμπτη ενότητα του σχολικού βιβλίου στο μάθημα Νεοελληνική Γλώσσα της Β΄τάξης έχει τον τίτλο "Επάγγελμα -Εργασία". Έχοντας καλέσει στο σχολείο μας την κα Σοφία Ματθαιάκη , ψυχολόγο και την κα Βαρβάρα Γρηγοράκη , εργοθεραπεύτρια με σκοπό την ενημέρωσή μας πάνω στο θέμα του ενδοσχολικού εκφοβισμού, αδράξαμε την ευκαιρία να υποβάλλουμε κάποιες ερωτήσεις και να τους αποσπάσουμε μια συνέντευξη με θέμα τι άλλο , την επαγγελματική τους επιλογή!
 |
| Βαρβάρα Γρηγοράκη |
Με τι ασχολείστε; Μπορείτε να μας αναπτύξετε σύντομα ποιο είναι το αντικείμενο της ψυχολογίας και ποιο της Εργοθεραπείας; (Βασιλάκη Κωνσταντίνα)
Σ.Μ: Το αντικείμενο της ψυχολογίας είναι σύνθετο. Ασχολείται με τη συμπεριφορά και την προσωπικότητα των ανθρώπων και πως αυτά επηρεάζουν την ποιότητα ζωής τους. Σκοπός ενός ψυχολόγου είναι από τη μια να μελετήσει τους ανθρώπους δηλαδή να ερευνήσει τι σκέφτονται, τι αισθάνονται και πως συμπεριφέρονται για να μπορέσει έτσι να διαγνώσει το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν και από την άλλη να σχεδιάσει και να εφαρμόσει τεχνικές και θεραπευτικές γραμμές που ταιριάζουν σε κάθε άτομο και μπορούν να το βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τα προβλήματα του. Ένας ψυχολόγος μπορεί να επιλέξει να απασχοληθεί και ερευνητικά δηλαδή να ασχολείται μόνο με την παρατήρηση των ανθρώπων και να σχεδιάζει διάφορές έρευνες, για παράδειγμα να μελετά πως μαθαίνουν ή αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι ή πως λειτουργεί ο εγκέφαλος τους. Επίσης ο ψυχολόγος μπορεί να δουλέψει με ένα άτομο ή με ομάδα. Για παράδειγμα κάποιος που αντιμετωπίζει κατάθλιψη μπορεί να επισκεφθεί μόνος του τον ψυχολόγο ενώ ένα ζευγάρι που έχει προβλήματα στο γάμο και στη σχέση του θα επισκεφθεί μαζί τον ψυχολόγο. Επίσης άτομα που πάσχουν από την ίδια διαταραχή μπορούν να επωφεληθούν στα πλαίσια μιας ομάδας.
Β.Γ: Η Εργοθεραπεία είναι ένα παραϊατρικό επάγγελμα που στόχο του έχει την προώθηση της λειτουργικότητας και της ανεξαρτησίας του ατόμου. Ο Εργοθεραπευτής δηλαδή ασχολείται με άτομα κάθε ηλικίας (βρέφη, παιδιά, εφήβους, ενήλικες, ηλικιωμένους) που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη ζωή τους οι οποίες δεν τους επιτρέπουν να κάνουν ορισμένα βασικά πράγματα στην καθημερινότητά τους μόνοι τους. Οι δυσκολίες αυτές μπορεί να εντοπίζονται στον τομέα της αυτοφροντίδας (να φάει, να κάνει μπάνιο, να ντυθεί, να πάει στην τουαλέτα μόνος του κλπ), της παραγωγικότητας (δουλειά και σχολείο) και του ελεύθερου χρόνου. Η Εργοθεραπευτική παρέμβαση μπορεί να πραγματοποιείται σε ατομικό επίπεδο ή σε επίπεδο ομάδας.
Η ψυχολογία και η Εργοθεραπεία είναι επαγγέλματα που έχουν εύκολη επαγγελματική αποκατάσταση στις μέρες μας; Αν ναι σε πιο τομέα; (Βασιλάκη Κωνσταντίνα)
Σ.Μ: Η επαγγελματική αποκατάσταση του ψυχολόγου είναι δύσκολη. Στον δημόσιο τομέα οι θέσεις είναι περιορισμένες για αυτό οι περισσότεροι εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα σαν ελεύθεροι επαγγελματίες.
Β.Γ:Η Εργοθεραπεία υπάρχει στην Ελλάδα από το 1949. Ωστόσο η πλειοψηφία δεν γνωρίζει με τι ακριβώς ασχολείται ένας Εργοθεραπευτής και σε ποιες περιπτώσεις μπορεί να παρέμβει προσφέροντας τις υπηρεσίες του. Κάποιοι Εργοθεραπευτές απασχολούνται στον δημόσιο τομέα, στον οποίο όμως οι θέσεις που έχουν «ανοίξει» είναι πολύ λιγότερες από όσες χρειάζονται στην πραγματικότητα. Ένα άλλο ποσοστό απασχολείται σε ιδιωτικά Κέντρα Αποκατάστασης ως μισθωτοί και ορισμένοι απασχολούνται ως ιδιώτες σε Κέντρα που έχουν δημιουργήσει οι ίδιοι ή κάνοντας κατοίκων συνεδρίες.
3.Θέλατε από μικρή ηλικία να ακολουθήσετε το συγκεκριμένο επάγγελμα; Τι σας ώθησε στην επιλογή σας; (Βισκαδούρος Μιχάλης-Κατερινάκης Νίκος-Νίκος Μανιαδάκης)
Σ.Μ: Αποφάσισα να ακολουθήσω το επάγγελμα του ψυχολόγου στο λύκειο. Τότε διδασκόμασταν ένα μάθημα ψυχολογίας το οποίο ήταν αρκετά ενδιαφέρον και μου έδωσε το κίνητρο να ψάξω τι είναι η ψυχολογία. Επίσης εκείνη την περίοδο διάβαζα μανιωδώς τους Ρώσους λογοτέχνες και ιδιαίτερα τα βιβλία του Ντοστογιέφσκι στα οποία ήταν έντονο το στοιχείο της αναζήτησης του εαυτού μέσα από ηθικά και μη διλήμματα, της ανθρώπινης ελευθερίας και της τραγικότητας της συμπεριφοράς, θεώρησα λοιπόν ότι η ψυχολογία θα μπορούσε να δώσει απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα.
Β.Γ: Ανέκαθεν προτιμούσα περισσότερο τα ανθρωπιστικά επαγγέλματα και κυρίως τα παραϊατρικά και εκείνα που σχετίζονται με την εκπαίδευση. Για την Εργοθεραπεία έμαθα από τον μαθηματικό μου στο Φροντιστήριο που πήγαινα όταν ήμουν στη Β Λυκείου, ο οποίος με προβλημάτισε και μου κέντρισε το ενδιαφέρον. Στη συνέχεια αναζήτησα περισσότερες πληροφορίες και κατέληξα στο ότι ήθελα να την επιλέξω ως επάγγελμα.
4.Αν είχατε ξανά την ευκαιρία να επιλέξετε επάγγελμα, θα επιμένατε στην επιλογή σας ή θα την αλλάζατε και γιατί; (Βισκαδούρος Μιχάλης-Μπέλοβα Κλαούντιο)
Σ.Μ Θα επέλεγα ξανά το ίδιο επάγγελμα γιατί θεωρώ ότι μέσα από αυτό βελτιώνομαι και εξελίσσομαι σαν άνθρωπος και εγώ η ίδια.
Β.Γ: Θα επέλεγα ξανά την Εργοθεραπεία γιατί θεωρώ ότι ο τρόπος που λειτουργεί ο Εργοθεραπευτής ως επαγγελματίας με εκφράζει και σε επίπεδο καθημερινότητας. Επιπλέον θεωρώ ότι με βοηθά να εξελιχθώ ως άνθρωπος σε διάφορους τομείς.
5.Η επιλογή του επαγγέλματος σας ήταν αποκλειστικά δική σας ή επηρεαστήκατε από άλλους, όπως για παράδειγμα τους γονείς, τους φίλους ή το περιβάλλον σας; (Γαβριλάκης Χάρης)
Σ.Μ:Η επιλογή ήταν αποκλειστικά δική μου γιατί το επάγγελμα του ψυχολόγου δεν ήταν ακόμη πολύ γνωστό και δεν το γνώριζε ούτε η οικογένεια μου αλλά ούτε και το περιβάλλον μου.
Β.Γ: Ήταν αποκλειστικά δική μου επιλογή. Η οικογένειά μου και γενικότερα το περιβάλλον μου δε γνώριζαν την Εργοθεραπεία ως επάγγελμα.
6. Πόσο σας επηρέασε στην επιλογή σας ο οικονομικός παράγοντας; (Γαβριλάκης Χάρης)
Σ.Μ: Δεν τον έλαβα καθόλου υπόψη για την επιλογή μου. Κριτήριο μου ήταν τι θα ήθελα να κάνω τα επόμενα χρόνια και αυτό που νόμιζα ότι μου ταιριάζει ως χαρακτήρα και προσωπικότητα.
Β.Γ: Ο οικονομικός παράγοντας δεν επηρέασε καθόλου την επιλογή μου. Θεώρησα ότι η Εργοθεραπεία ήταν το επάγγελμα το οποίο μου ταίριαζε ως προσωπικότητα και το οποίο κάλυπτε όλους τους τομείς των ενδιαφερόντων μου.
7. Πόσο εύκολο ή πόσο δύσκολο είναι τελικά το επάγγελμα σας και ποια θεωρείτε πως είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζετε σε σχέση με αυτό; (Ελένη –Μαρία Ασημομύτη)
Σ.Μ: Η σημαντικότερη δυσκολία για μένα είναι ότι χρειάζεται να έχεις πολύ ψυχική ενέργεια για να διαθέσεις σε κάθε έναν που ζητά τη βοήθεια σου ανεξάρτητα από τα δικά σου προβλήματα ή από το αν είσαι καλά εκείνη την ημέρα αλλά και η ευθύνη που αισθάνεσαι απέναντι σε αυτόν στο να καταφέρεις να τον βοηθήσεις.
Β.Γ: Η ευκολία και η δυσκολία της Εργοθεραπείας ως επάγγελμα είναι σχετική, καθώς έχει να κάνει με το πλαίσιο εργασίας, με τα μεμονωμένα κάθε φορά περιστατικά αλλά και με την προσωπικότητα του Εργοθεραπευτή. Η μεγαλύτερη δυσκολία θεωρώ ότι είναι να βρει ο Εργοθεραπευτής αποτελεσματικούς τρόπους να διαχειρίζεται όλη την «ενέργεια» που συσσωρεύει από τα περιστατικά που αναλαμβάνει αλλά και από τα άτομα που υπάρχουν στο περιβάλλον τους (οικογένεια). Για παράδειγμα, μπορεί στα πλαίσια μια θεραπευτικής παρέμβασης να προκύψουν καταστάσεις που να φορτίσουν έντονα το άτομο και την οικογένειά του με αποτέλεσμα να θεωρούν ότι ο εκάστοτε θεραπευτής θα πρέπει να μπορεί να δώσει σε κάθε περίπτωση λύση στον τομέα που έχει αναλάβει. Έτσι μπορεί να γίνουν αρκετά απαιτητικοί, ή να επιζητούν συνεχή επικοινωνία με το θεραπευτή και πέραν της ώρας της παρέμβασης ή να εξωτερικεύουν έντονα συναισθήματα όταν συζητούν με το θεραπευτή (θυμό, λύπη, απογοήτευση, άγχος, απελπισία κλπ). Επιπλέον, υπάρχουν φορές που το άτομο και η οικογένεια του δεν είναι σε θέση να συνεργαστούν και να ακολουθήσουν τις κατευθυντήριες γραμμές που έχει δώσει ο θεραπευτής, με αποτέλεσμα να δυσκολεύουν την εξέλιξη της παρέμβασης και να δημιουργούνται αρνητικά συναισθήματα στο θεραπευτή, καθώς δυσκολεύεται να επιτύχει τα επιθυμητά αποτελέσματα.
8. Υπήρξε κάποια φορά, ένα πολύ δύσκολο περιστατικό που σας έκανε να θέλετε να σταματήσετε να ασκείτε το επάγγελμα σας; (Ελένη –Μαρία Ασημομύτη)
Σ.Μ: Έχω αντιμετωπίσει αρκετά δύσκολα περιστατικά με ασθενείς που βρισκόταν σε υποτροπή γιατί δεν έπιναν σωστά τα φάρμακα τους, τους οποίους έπρεπε να διαχειριστώ άμεσα αλλά παρόλα αυτά δεν απογοητεύτηκα και δεν σκέφτηκα ποτέ να αλλάξω επάγγελμα.
Β.Γ:Υπήρξαν αρκετά δύσκολα περιστατικά στα χρόνια που ασκώ το επάγγελμά μου, αλλά κανένα από αυτά δεν με έκανε να θέλω να σταματήσω να ασκώ το επάγγελμα του Εργοθεραπευτή.
9. Πόσα χρόνια εργάζεστε; Βρήκατε αμέσως δουλειά σχετική με το αντικείμενο σας ή αναγκαστήκατε να κάνετε άσχετες με τις σπουδές σας εργασίες; (Γκογκούγια Γιώργος)
Σ.Μ: Δουλεύω εδω και 11 χρόνια και ήμουν από τους τυχερούς γιατί βρήκα δουλειά ως ψυχολόγος αμέσως μόλις ολοκλήρωσα τις σπουδές μου.
Β.Γ: Μέχρι στιγμής δεν έχει χρειαστεί να κάνω άσχετες με τις σπουδές μου εργασίες. Εργάζομαι 6 περίπου χρόνια ως Εργοθεραπεύτρια. Βρήκα δουλειά ένα μήνα μετά την αποφοίτησή μου στο Οικοτροφείο «Αρετούσα» της ΑΜΚΕ Ξένιος Ζευς (τον Αύγουστο του 2009), στο οποίο εργάζομαι μέχρι και σήμερα και μερικούς μήνες μετά ξεκίνησα να εργάζομαι ως ιδιώτης πρώτα με κατοίκων ραντεβού και στην πορεία δημιουργώντας ένα δικό μου Κέντρο Εργοθεραπείας.
10. Επηρεάζει τη ζωή σας το επάγγελμα σας; Σε πιο βαθμό μεταφέρετε στην προσωπική σας ζωή προβλήματα από τη δουλειά;(Γκογκούγια Γιώργος)
Σ.Μ: Επειδή η φύση της δουλειάς μου με φέρνει σε επαφή με ανθρώπους που έχουν ποικίλα προβλήματα είτε πρόκειται για ενήλικες είτε για παιδιά, συχνά φορτίζομαι συναισθηματικά και χρειάζομαι χρόνο να αποφορτιστώ για να γεμίσω ξανά ενέργεια. Τα πρώτα χρόνια που ξεκίνησα να δουλεύω ήταν δύσκολο να μην μεταφέρω αυτή την ένταση στην προσωπική μου ζωή με αποτέλεσμα συχνά να είμαι νευρική και ανήσυχη. Όμως όσα περισσότερα χρόνια δουλεύεις τόσο περισσότερο μαθαίνεις να διαχειρίζεσαι και τα δικά σου συναισθήματα και να θέτεις στον εαυτό σου διαχωριστικές γραμμές όσον αφορά το βαθμό που θα εμπλακείς συναισθηματικά και θα επηρεαστείς από αυτά που λέει ή κάνει ο ασθενής σου. Τώρα πια επαγγελματική και προσωπική ζωή διαχωρίζονται απόλυτα.
Β.Γ: Κατά περιόδους η ένταση που εισπράττω από συγκεκριμένες καταστάσεις ή από άτομα του επαγγελματικού μου περιβάλλοντος (συνάδελφοι, άτομο που κάνει παρέμβαση και οικογένειά του κλπ) ή από τις απαιτήσεις που προκύπτουν όταν κάποιος ιδιωτεύει, είναι αρκετά μεγάλη. Υπάρχουν περιπτώσεις που λόγω μεγάλου φόρτου εργασίας και έλλειψης χρόνου δεν προλαβαίνω να αποφορτιστώ άμεσα, με αποτέλεσμα να συσσωρεύεται όλη η ένταση στο τέλος της ημέρας όπου και το συνειδητοποιώ. Πλέον έχω βρει τρόπους οι οποίοι με βοηθάνε να αποβάλω μεγάλο μέρος από αυτή την ενέργεια. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι μέσα από τη μέχρι τώρα εμπειρία μου αξιολογώ διαφορετικά τις δυσκολίες που προκύπτουν καθημερινά με αποτέλεσμα συνολικά να φορτίζομαι σε μικρότερο βαθμό από ότι στο παρελθόν.
11. Τι σας αρέσει περισσότερο στη δουλειά σας; Θα την προτείνατε σε ένα νέο παιδί;(Χρήστος Γκίνη)
Σ.Μ: Είναι ενδιαφέρον το ότι μπορείς να εργαστείς με πολλές διαφορετικές ομάδες ανθρώπων και να γνωρίσεις διαφορετικές οπτικές, επίσης μέσα από αυτό γνωρίζεις καλύτερα τον εαυτό σου και ολοκληρώνεσαι σαν άνθρωπος. Σίγουρα είναι μια ενδιαφέρουσα δουλειά και θα την πρότεινα σε κάποιο νέο παιδί.
Β.Γ: Αυτό που μου αρέσει περισσότερο στην Εργοθεραπεία είναι ότι πρόκειται για ένα επάγγελμα το οποίο σου επιτρέπει να προσφέρεις στο συνάνθρωπο βοηθώντας τον να κάνει πράγματα ανεξάρτητος μέσα από ενδιαφέρουσες για εκείνον δραστηριότητες και ταυτόχρονα σε βοηθάει να εξελιχθείς και ο ίδιος ως άνθρωπος, δε σε αφήνει να βαρεθείς ποτέ και να βαλτώσεις. Θεωρώ ότι είναι ένα συναρπαστικό επάγγελμα και θα πρότεινα σίγουρα σε ένα παιδί να ενημερωθεί σχετικά με αυτό.
12. Τι σπουδές πρέπει να κάνει κάποιος για να ακολουθήσει το δικό σας επάγγελμα και τι προσόντα γενικά να διαθέτει; (Χρήστος Γκίνη-Μάριος Καφφετζάκης)
Σ.Μ: Αφού ολοκληρώσει το λύκειο πρέπει να σπουδάσει για τέσσερα χρόνια σε κάποιο τμήμα ψυχολογίας που υπάρχει στα πανεπιστήμια Κρήτης (Ρέθυμνο), Καποδιστριακό στην Αθήνα και Αριστοτέλειο στη Θεσσαλονίκη. Αφού ολοκληρώσει τις βασικές σπουδές του μπορεί στη συνέχεια να παρακολουθήσει κάποιο μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης το οποίο διαρκεί ένα ή δυο χρόνια. Επίσης ιδιαίτερα χρήσιμο είναι να παρακολουθεί σεμινάρια και συνέδρια σχετικά με το αντικείμενο καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα που προσφέρουν εξοικείωση με τεχνικές ψυχοθεραπείας, ψυχοδιαγνωστικά τεστ κτλ.
Όσον αφορά τα τυπικά προσόντα που πρέπει να διαθέτει κάποιος για να ασχοληθεί με την ψυχολογία αυτά είναι πτυχίο από κρατικά αναγνωρισμένη σχολή ψυχολογίας και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Πρέπει όμως να διαθέτει και κάποια χαρακτηριστικά. Πρωτίστως να ενδιαφέρεται για τους ανθρώπους και να θέλει να ασχοληθεί μαζί τους, να έχει ευελιξία σκέψης και ανοιχτούς ορίζοντες, να είναι καλός ακροατής και αισιόδοξος άνθρωπος, να διαθέτει αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στον εαυτό του, σεβασμό στο συνάνθρωπο, να του αρέσει να πειραματίζεται και να μαθαίνει.
Β.Γ: Οι Εργοθεραπευτές αποφοιτούν στην Ελλάδα από το Τμήμα Εργοθεραπείας του ΑΤΕΙ Αθήνας της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας. Ο Εργοθεραπευτής για να μπορέσει να είναι αποτελεσματικός θα πρέπει να ενδιαφέρεται για το συνάνθρωπο, να είναι υπομονετικός, επικοινωνιακός, ψύχραιμος, δημιουργικός, εφευρετικός, ευπροσάρμοστος, να έχει ανοχή στην ματαίωση, να σέβεται τις ανάγκες και τα όρια που του θέτει ο άλλος, να μπορεί να καθησυχάσει το άτομο και να το κάνει να νιώσει ασφάλεια, να είναι καλός ακροατής κλπ.
13. Πείτε μας ένα πλεονέκτημα και ένα μειονέκτημα του επαγγέλματος σας; (Χρήστος Αδούλης)
Σ.Μ: Το βασικότερο πλεονέκτημα στην δουλειά μου είναι ότι ποτέ δεν βαριέμαι γιατί κάθε φορά έχω να αντιμετωπίσω ένα καινούργιο περιστατικό που ακόμα και αν έχει την ίδια διάγνωση με κάποιον άλλον έχει τα δικά του προσωπικά χαρακτηριστικά και χρειάζεται διαφορετικό τρόπο προσέγγισης. Επίσης πλεονέκτημα θεωρώ το ότι μπορείς να επιλέξεις σε ποιο χώρο και με ποιά ομάδα ανθρώπων θα δουλέψεις (πχ ψυχικά ασθενείς, παιδιά, ζευγάρια) Ένα σημαντικό μειονέκτημα είναι το ότι δεν υπάρχει εύκολη επαγγελματική αποκατάσταση και ότι πρόκειται για μια δουλειά που σε φορτίζει συναισθηματικά.
Β.Γ: Η Εργοθεραπεία είναι ένα επάγγελμα με ευρύ φάσμα τόσο σε επίπεδο περιστατικών που μπορεί να αναλάβει ο Εργοθεραπευτής, όσο και σε επίπεδο δραστηριοτήτων που μπορεί να χρησιμοποιήσει για να κάνει παρέμβαση. Αυτό αφ’ ενός με βοηθάει να εξελιχθώ ως άτομο και αφ’ εταίρου δε με αφήνει να βαρεθώ. Στα μειονεκτήματα εντάσσονται πρακτικές δυσκολίες (πχ ότι μέχρι σήμερα τα ταμεία επέστρεφαν στους γονείς ένα πολύ μικρό ποσό για τις συνεδρίες Εργοθεραπείας) τα οποία ωστόσο αρχίζουν και δρομολογούνται με τον καιρό. Επίσης ένα μειονέκτημα είναι το γεγονός ότι ο Εργοθεραπευτής μπορεί να φορτιστεί έντονα συναισθηματικά λόγω γενικότερων παραγόντων.
14. Μπορείτε να περιγράψετε μια μέρα στη δουλειά σας; (Χρήστος Αδούλης)
Β.Γ: Η μέρα μου ξεκινά στο Οικοτροφείο Αρετούσα της ΑΜΚΕ Ξένιος Ζευς στο οποίο φιλοξενούνται 15 ενήλικες με Ψυχιατρικά Προβλήματα και Νοητική Υστέρηση. Οι ένοικοι αυτοί τα προηγούμενα χρόνια ζούσαν στο Ψυχιατρείο των Χανίων, στη Σούδα και στα πλαίσια του προγράμματος Ψυχαργώς άρχισαν να μεταφέρονται σε μικρότερα σπίτια (Οικοτροφεία, Ξενώνες, Διαμερίσματα). Στόχος του Εργοθεραπευτή σε έναν πλαίσιο όπως είναι το Οικοτροφείο, είναι μέσα από ατομικά και ομαδικά προγράμματα να καταφέρουν οι ένοικοι να συνυπάρξουν αρμονικά τόσο μεταξύ τους όσο και με το προσωπικό, να ενταχθούν ξανά στην τοπική κοινότητα, να είναι όσο γίνεται πιο ανεξάρτητοι στον τομέα της αυτοφροντίδας (να φάνε, να πιούν, να κάνουν μπάνιο, να ντυθούν), να κάνουν ψώνια, να διαχειριστούν τα χρήματά τους και να καταφέρουν να φροντίσουν το χώρο τους.
Στη συνέχεια πηγαίνω στο Κέντρο Εργοθεραπείας που έχω δημιουργήσει στο οποίο ασχολούμαι με παιδιά και ενήλικες τόσο σε ατομικό επίπεδο (Εργοθεραπευτική παρέμβαση μόνο) όσο και σε ομάδες τις οποίες συντονίζουμε μαζί με τη Σοφία. Τα περιστατικά που αναλαμβάνω κατά πλειοψηφία έχουν να κάνουν με παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο σχολείο (να γράψουν σωστά, να διαβάσουν, να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της διδακτικής ύλης (μαθησιακές δυσκολίες)), στην καθημερινότητά τους (να φάνε, να ντυθούν, να χρησιμοποιήσουν την τουαλέτα), στην κοινωνικοποίησή τους (να κάνουν φίλους, να ενταχθούν αρμονικά σε μια ομάδα κλπ).
Στα ατομικά δηλαδή προγράμματα μπορούν να ενταχθούν παιδιά που είναι τυπικής ανάπτυξης και αντιμετωπίζουν μικρές δυσκολίες, παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, με αυτισμό, με νοητική υστέρηση, με διάσπαση προσοχής- υπερκινητικότητα, με αναπτυξιακά σύνδρομα, με προβλήματα συμπεριφοράς, με κινητικές δυσκολίες κλπ. Ακόμα σε ατομικά προγράμματα μπορεί να ενταχθούν και ενήλικες που αντιμετωπίζουν διάφορες δυσκολίες (κινητικά προβλήματα, άνοια, εγκεφαλικό κλπ) ή που χρειάζονται καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα παιδιά τους. Στα ομαδικά προγράμματα, τα οποία συντονίζουμε με τη Σοφία μπορεί συμμετέχουν τόσο παιδιά όσο και ενήλικες. Κάθε ομάδα έχει διαφορετικούς στόχους ανάλογα με το θέμα που έχουμε επιλέξει να δουλέψουμε (πχ. Συναισθήματα, συμπεριφορά, αυτογνωσία, όρια- κανόνες, μελέτη κλπ).
Για να καταφέρει ο Εργοθεραπευτής να τα πετύχει όλα αυτά χρησιμοποιεί διάφορες δραστηριότητες, δηλαδή διάφορα πράγματα που κάνει ο άνθρωπος στην καθημερινότητά του. Τις δραστηριότητες αυτές τις επιλέγει με βάση την ηλικία του ατόμου, την προσωπικότητα και τα ενδιαφέροντά του. Όταν λοιπόν η Εργοθεραπευτική παρέμβαση απευθύνεται σε παιδιά, επιλέγουμε ανάλογες δραστηριότητες (παραμύθι, παιχνίδι, τουβλάκια, ζωγραφική) και τις προσαρμόζουμε έτσι ώστε να πετύχουμε τους στόχους που έχουμε θέσει εξ’ αρχής, με αποτέλεσμα το άτομο να θεωρεί την παρέμβαση ενδιαφέρουσα και να υιοθετεί ενεργό ρόλο.
Σ.Μ: Και εμένα η μέρα μου ξεκινά στο οικοτροφείο «ΑΡΕΤΟΥΣΑ» όπου εργάζομαι έως τις 4 το απόγευμα. Στόχος του ψυχολόγου στο συγκεκριμένο πλαίσιο είναι να βοηθήσει τους ψυχικά ασθενείς να κατανοήσουν την ασθένεια τους και να μάθουν να ζουν με αυτή, να ανακουφίσει τα συμπτώματα τους, να τους υποστηρίξει ψυχολογικά και να τους ενθαρρύνει στην προσπάθεια που κάνουν να κοινωνικοποιηθούν και να επανενταχθούν ξανά στην κοινότητα. Όλα αυτά επιτυγχάνονται μέσα από ομάδες ή ατομικές παρεμβάσεις. Εκτός όμως από τους ασθενείς ο ψυχολόγος πρέπει να κατευθύνει και να καθοδηγεί τους φροντιστές και το υπόλοιπο προσωπικό ως προς τον τρόπο που πρέπει να χειρίζονται κάθε ένοικο του οικοτροφείου και αυτό γίνεται μέσα από τις ομάδες προσωπικού αλλά και από ατομικές συναντήσεις με κάποιους υπαλλήλους. Το απόγευμα είτε δέχομαι ατομικά ραντεβού, δηλαδή παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, με αυτισμό, με νοητική υστέρηση, με διάσπαση προσοχής- υπερκινητικότητα, με αναπτυξιακά σύνδρομα, με προβλήματα συμπεριφοράς, είτε συντονίζω μαζί με την Βαρβάρα ομάδες παιδιών και ενηλίκων.
15.Πόσες ώρες εργάζεστε και ποιες δυσκολίες συναντάτε καθημερινά στο επάγγελμα σας; (Πάνος Μυγιάκης)
Σ.Μ: Εργάζομαι 8 ώρες το πρωί στο οικοτροφείο ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης «ΑΡΕΤΟΥΣΑ» όπου φιλοξενούνται ασθενείς με ψυχιατρικά προβλήματα. Επίσης δουλεύω και κάποια απογεύματα για δυο ώρες περίπου ανάλογα με το πόσα ραντεβού έχω κλείσει ή τις ομάδες που έχουμε προγραμματίσει με την Βαρβάρα.
Β.Γ: Το ωράριό μου δεν είναι σταθερό. Στο Οικοτροφείο Αρετούσα της ΑΜΚΕ Ξένιος Ζευς εργάζομαι με τετράωρη απασχόληση και στη συνέχεια εργάζομαι με ραντεβού, ως ιδιώτης στο Κέντρο Εργοθεραπείας που έχω δημιουργήσει.
16. Η οικογένεια σας τι γνώμη είχε για το επάγγελμα που θέλατε να ακολουθήσετε; Σας στήριξε στην επιλογή σας; (Μαρία Οικονομάκη)
Σ.Μ: Αρχικά δεν ήξεραν τι είναι η ψυχολογία και τι σπουδές χρειάζονται και ήταν αρκετά επιφυλακτικοί αλλά στη συνέχεια στήριξαν την επιλογή μου.
Β.Γ: Η οικογένειά μου στήριξε και στηρίζει ακόμα και σήμερα την επιλογή μου να εργαστώ ως Εργοθεραπεύτρια, παρόλο που αρχικά δεν γνώριζαν τι ακριβώς ήταν η Εργοθεραπεία.
18. Πώς μπορούν να συνδυαστούν οι ειδικότητες σας; (Μενεγάκης Μιχάλης)
Τα τελευταία χρόνια οι έρευνες στα ανθρωπιστικά επαγγέλματα έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο ασθενής πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν ολότητα και όχι μεμονωμένα (ολιστική προσέγγιση) για παράδειγμα όταν κάποιος έχει συνέχεια ημικρανία δεν αρκεί να ανακουφίσουμε το σύμπτωμα δηλαδή τον πόνο αλλά να βρούμε την αιτία αυτού. Είναι σημαντικό λοιπόν να υπάρχει συνεργασία πολλών ειδικοτήτων ώστε ο ασθενής να βοηθηθεί καλύτερα. Όσον αφορά τις ειδικότητες μας ο Ψυχολόγος και ο Εργοθεραπευτής μπορούν να συνεργαστούν για να κάνουν παρέμβαση από κοινού στον τομέα της συμπεριφοράς του ατόμου, των συναισθημάτων και της κοινωνικοποίησης δουλεύοντας με διαφορετικά εργαλεία και στοχεύοντας σε διαφορετικές πτυχές αυτών των τομέων. Στην ουσία ο ένας συμπληρώνει τον άλλο. Η συνεργασία αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο, σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες οι οποίοι μπορεί να αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες δυσκολίες ή προβλήματα υγείας ή οι οποίοι να θέλουν να βελτιώσουν την εικόνα που έχουν οι ίδιοι για τον εαυτό τους ή τη σχέση τους με τους άλλους ανθρώπους.
19. Φοιτήσατε σε Γενικό Λύκειο ή ΕΠΑΛ; Ήταν δύσκολες οι σχολές που σπουδάσατε; (Κώστας Μακρυλλός)
Σ.Μ: Φοίτησα σε Κλασσικό Λύκειο στο οποίο δινόταν έμφαση στα θεωρητικά μαθήματα αρχαία, ιστορία κτλ. Τα μαθήματα της σχολής μου ήταν ενδιαφέροντα αλλά πολλά από αυτά δύσκολα γιατί μεταξύ άλλων διδαχθήκαμε βιολογία, φυσιολογία, φαρμακολογία, νευροβιολογία, στατιστική μαθήματα δηλαδή που περισσότερο θα ταίριαζαν στη θετική κατεύθυνση.
Β.Γ: Φοίτησα σε Ενιαίο Λύκειο στην Αθήνα και σπούδασα στο ΑΤΕΙ Αθήνας, στο Τμήμα Εργοθεραπείας. Η σχολή είχε κάποια μαθήματα τα οποία ήταν σχετικά δύσκολα, αλλά ήταν ενδιαφέροντα για εμένα και είχα κίνητρο για να τα μελετήσω.
20. Σε ποιά ηλικία αποφασίσατε ότι θέλετε να ακολουθήσετε το συγκεκριμένο επάγγελμα; Πριν από αυτό είχατε σκεφθεί κάτι άλλο;
Σ.Μ: Στο Λύκειο αποφάσισα ότι θέλω να γίνω ψυχολόγος πριν από αυτό σκεφτόμουν διάφορα επαγγέλματα αλλά δεν είχα καταλήξει σε κάποιο.
Β.Γ: Ανέκαθεν έδειχνα μεγαλύτερη προτίμηση στα ανθρωπιστικά επαγγέλματα και κυρίως στα παραϊατρικά και σε αυτά που σχετίζονται με την εκπαίδευση (δασκάλα, νηπιαγωγός, μαία, νοσηλεύτρια κλπ). Για την Εργοθεραπεία ενημερώθηκα από τον μαθηματικό μου στο φροντιστήριο που πήγαινα όταν ήμουν μαθήτρια της Β’ Λυκείου μέσα από μια συζήτηση που είχαμε ως τμήμα σχετικά με τα επαγγέλματα. Μου πρότεινε να ενημερωθώ για την Εργοθεραπεία, μιας και η σύζυγός του ήταν Εργοθεραπεύτρια και θεωρούσε ότι ως επάγγελμα ήταν πολύ κοντά σε αυτό που εγώ έψαχνα και ότι θα μπορούσα να ασχοληθώ με αυτό.
21. Ποιά είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που έχετε συναντήσει στη δουλειά σας;(Νίκος Καρπαθιωτάκης )
Β.Γ: Η μεγαλύτερη δυσκολία που έχω συναντήσει μέχρι στιγμής είχε να κάνει με ένα περιστατικό το οποίο λόγω προσωπικότητας αρνούταν να συνεργαστεί κατά την Εργοθεραπευτική παρέμβαση και όχι τόσο με την παθολογία της κατάστασής των ατόμων.
Σ.Μ: Μεγάλη δυσκολία αντιμετωπίζω όταν πρέπει να διαχειριστώ ψυχικά ασθενείς οι οποίοι βρίσκονται σε υποτροπή και δεν μπορούν να συνεργαστούν.
22. Τι ακριβώς είναι η Εργοθεραπεία και πια είναι η διαφορά του ψυχολόγου από τον ψυχίατρο; (Δέσποινα Κονταράκη)
Σ.Μ: Ο ψυχίατρος σπουδάζει στην Ιατρική σχολή και αφού ολοκληρώσει τις βασικές σπουδές του παίρνει ειδίκευση στην ψυχιατρική. Αφού είναι γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει κανονικά φάρμακα. Αντίθετα ο ψυχολόγος δεν είναι γιατρός και για αυτό δεν μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα. Σπουδάζει για τέσσερα χρόνια σε κάποιο τμήμα ψυχολογίας και στη συνέχεια μπορεί να παρακολουθήσει κάποιο μεταπτυχιακό πρόγραμμα για να αποκτήσει παραπάνω ειδίκευση.
Β.Γ Η Εργοθεραπεία είναι ένα παραϊατρικό επάγγελμα που στόχο του έχει την προώθηση της λειτουργικότητας και της ανεξαρτησίας του ατόμου. Ο Εργοθεραπευτής δηλαδή ασχολείται με άτομα κάθε ηλικίας (βρέφη, παιδιά, εφήβους, ενήλικες, ηλικιωμένους) που αντιμετωπίζουν προβλήματα στη ζωή τους τα οποία δεν τους επιτρέπουν να κάνουν ορισμένα βασικά πράγματα στην καθημερινότητά τους μόνοι τους. Οι δυσκολίες αυτές μπορεί να εντοπίζονται στην αυτοφροντίδα (να φάει, να κάνει μπάνιο, να ντυθεί, να πάει στην τουαλέτα μόνος του κλπ), στην παραγωγικότητα (δουλειά και σχολείο) και στον ελεύθερο χρόνο.
23. Τι βαθμό δυσκολίας έχουν τα επαγγέλματα σας; Θα τα προτείνατε σε ένα νέο παιδί ή όχι;
Σ.Μ: Όλα τα επαγγέλματα έχουν τις δυσκολίες τους αλλά τα ανθρωπιστικά επαγγέλματα έχουν μια παραπάνω δυσκολία στο ότι καλείσαι να ανακουφίσεις τον ανθρώπινο πόνο είτε αυτός είναι σωματικός είτε ψυχικός. Θα πρότεινα σε ένα παιδί που θέλει να γίνει ψυχολόγος να ψάξει να μάθει τι είναι η ψυχολογία και αν εξακολουθεί να του αρέσει αυτό το επάγγελμα να κάνει κάποιο τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού ώστε να δει αν αυτό το επάγγελμα του ταιριάζει.
Β.Γ Ο βαθμός δυσκολίας της Εργοθεραπείας εξαρτάται αφ’ ενός από το πλαίσιο στο οποίο εργάζεται ο Εργοθεραπευτής και αφ’ εταίρου από την προσωπικότητα του ατόμου που το ασκεί, το κατά πόσο δηλαδή τον επηρεάζουν οι καταστάσεις που θα συναντήσει σε επαγγελματικό επίπεδο. Πιστεύω ότι ένα νέο παιδί το οποίο θα είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για την Εργοθεραπεία θα άξιζε τον κόπο να ψάξει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτήν και να διαπιστώσει κατά πόσο θα μπορούσε ως προσωπικότητα να το ασκήσει. Χρήσιμο θα ήταν να επισκεφτεί χώρους εργασίας του Εργοθεραπευτή για να συμπεράνει και μόνος του κατά πόσο θα μπορούσε να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο επάγγελμα.
